Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh năm 1930.

Đội Tự vệ Đỏ do Ban thường vụ Trung Ương Đảng thành lập với mục đích: Khi có đấu tranh thì Tự vệ Đỏ phải đi đầu, đi kèm quần chúng mà hộ vệ, còn lúc thường thì phải luyện tập riêng, phải bàn định những cách hộ vệ và bênh vực tranh đấu" giữ gìn an ninh trật tự ở những nơi có chính quyền cách mạng, bảo vệ an toàn khu, bảo vệ cán bộ cao cấp của Đảng, giải thoát cho cán bộ khi bị địch bắt. Đội Tự vệ đỏ được xem là mầm ươm tiền thân của lực lượng công an sau này.

Cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám giành thắng lợi, các tổ chức công an đầu tiên của Chính quyền cách mạng đã ra đời. Bắc Bộ có Sở Liêm phóng, Trung bộ lập Sở Trinh sát, Nam bộ lập Quốc gia tự vệ cuộc. Từ đó, ngày 19/8/1945 được xác định là Ngày truyền thống Công an nhân dân.

GS Nguyễn Quốc Bảo, Giảng viên cao cấp Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết: "Sau Cách mạng Tháng 8 chúng ta tiếp quản nhà nước, điều kiện chính trị, kinh tế, văn hóa đặt ra những sức ép rất lớn, khó khăn chồng chất, đặt ra với chính quyền cách mạng, trong đó đặc biệt là vấn đề chính trị, nổi lên đó là câu chuyện chống thù trong giặc ngoài… Vấn đề đặt ra lúc này là chống giặc ngoài ra sao, chống thù trong ntn, đặt ra nhiệm vụ vừa phát triển kinh tế, chăm lo cuộc sống cho nhân dân, nhưng đồng thời phải giữ vững chính quyền cách mạng. Việc ra đời lực lượng công an là tất yếu khách quan, đáp ứng đòi hỏi yêu cầu của cách mạng, nhằm bảo vệ đảng, bảo vệ chế độ, bảo vệ chính quyền và cuộc sống bình yên hạnh phúc của nhân dân."

Ngày 21 tháng 2 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh số 23/SL hợp nhất các lực lượng thành một tên gọi thống nhất là Công an, có nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia và giữ gìn trật tự an toàn xã hội.

Theo chiều dài lịch sử, suốt 2 cuộc kháng chiến cứu quốc, hơn 14.000 cán bộ chiến sỹ CAND đã ngã xuống.

Hơn 20.000 người con ưu tú để lại một phần xương máu nơi chiến trường. Trong mỗi trận đánh, lực lượng CAND Việt Nam luôn thể hiện sự cương quyết, ý chí đánh địch, đã đánh là phải thắng.

GS. TSKH Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo, Đại học QGHN cho biết: "Đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối trực tiếp của Đảng, lực lượng công an đã làm một thanh bảo kiếm sắc bén của một tổ chức chính trị, vì tổ quốc, vì độc lập dân tộc, cho nên sự đúng đắn, nhân tố có tính quyết định cho cái thắng lợi chúng ta thấy nó đúng từ cái mục đích, cho nên lực lượng công an đã xả thân, bảo vệ lý tưởng của ĐCS, làm hết sức mình, không quản hy sinh gian khổ chính là vì Tổ quốc, vì độc lập dân tộc, phồn vinh của đất nước."

78 năm đã đi qua, vẫn có mất mát, đau thương, mồ hôi, nước mắt và cả máu đổ, nhưng mỗi người lính công an vẫn luôn nguyện là người chiến sỹ "Công an nhân dân, vì nhân dân mà phục vụ, dựa vào nhân dân mà làm việc" - theo lời của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời đã dạy. Cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác chưa bao giờ dừng lại. Ngọn lửa lý tưởng quyết thắng vẫn luôn cháy và sáng mãi.

Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết: "Có thể nói, 78 năm đã qua, lực lượng CAND xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, chỉ biết còn Đảng là còn mình, phấn đấu vì mục tiêu dân giầu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và kỷ cương, an toàn."

Nghị quyết số 12 ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị xác định nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội sẽ đối mặt với nhiều vấn đề mới, nhiệm vụ ngày càng khó khăn, nặng nề hơn.

Các thách thức trên đòi hỏi cán bộ, chiến sỹ lực lượng CAND phải hết sức chủ động, nhạy bén với tình hình và không ngừng đổi mới các mặt công tác, đáp ứng yêu cầu đảm bảo ANTT, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đối ngoại của đất nước.

Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết: " Để thực hiện thắng lợi NQ số 12 trong thời gian tới, Đảng ủy CATW, Bộ Công an tiếp tục tham mưu Bộ Chính trị, Ban Bí thư lãnh đạo, chỉ đạo tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như: Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị tham gia vào cuộc, thực hiện đồng bộ từ TW đến cơ sở, phù hợp với điều kiện phát triển KT-XH; quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu:“đến năm 2025, có 06 lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, phấn đấu đến năm 2030, toàn lực lượng CAND chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”."

Sinh ra trong cách mạng, trưởng thành cùng cách mạng, lực lượng Công an nhân dân đã không ngừng lớn mạnh về mọi mặt.

Ở bất kỳ giai đoạn nào, người chiến sỹ công an vẫn luôn tận tụy với công việc, sẵn sàng xả thân vì nước, lấy lợi ích của Tổ quốc và nhân dân làm lý tưởng, đem hết sức lực, tài trí và cả tính mạng của mình để bảo vệ Đảng, Nhà nước, chế độ Xã hội Chủ nghĩa, bảo vệ cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân.