Thủ đoạn lừa đảo gắn mác tiền mã hoá - số hoá

Qua công tác nắm bắt tình hình, Phòng An ninh Kinh tế Công an thành phố Hà Nội đã phát hiện dấu hiệu chiếm đoạt tài sản qua giao dịch mua bán tiền ảo của Công ty Triệu Nụ Cười, trụ sở tại xã An Khánh, huyện Hoài Đức. Nhờ vào những lời hứa hẹn hấp dẫn, trước khi cơ quan công an vào cuộc đã có khoảng 100 doanh nghiệp và gần 400 cá nhân mua đồng tiền lượng tử QFS – tuy nhiên, đồng QFS này hoàn toàn không có thật và không được pháp luật Việt Nam công nhận.

Không chỉ ở Hà Nội, mà trên cả nước, lực lượng Công an đã triệt phá hàng loạt sàn giao dịch tiền ảo lừa đảo, bắt giữ các đối tượng cầm đầu và thu giữ tài sản lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng. Điển hình, Bộ Công an vừa triệt phá một đường dây lừa đảo tinh vi núp bóng ‘đầu tư Bitcoin’ thông qua ứng dụng UNISAT và ‘nhiệm vụ trên TikTok,’ bắt giữ 56 đối tượng. Những kẻ này lợi dụng kẽ hở pháp lý—khiến nạn nhân gặp khó khăn khi muốn tố cáo, và từ đó chúng thao túng giá theo ý muốn.

Ở Huế, Công an đã bắt Hoàng Trung Nghĩa, hay còn gọi là “Tony Hoàng”. Đối tượng này đăng tin gian dối trên mạng xã hội, vẽ ra những quỹ đầu tư lớn để dụ dỗ người dân tham gia, chiếm đoạt khoảng 93.000 USDT, tương đương 2,35 tỷ đồng.

Tại Đồng Nai, Trần Minh Quang cùng đồng bọn lập trang web “Bitminer”, phát hành đồng tiền ảo “Bincoin”, thậm chí còn đăng ký tên miền ở Singapore, định vị công ty trên Google Maps tại Dubai để đánh lừa người đầu tư. Kết quả, hơn 200 nạn nhân đã sập bẫy, mất số tiền lên đến hàng tỷ đồng.

Còn tại Bình Thuận, Công an vừa nhận đơn tố cáo một vụ lừa đảo tiền ảo với số tiền hơn 12 tỷ đồng, thông qua sàn giao dịch Coinbase và ví điện tử Coinbase Wallet.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính khiến nhiều người sập bẫy lừa đảo tiền ảo là do thiếu hiểu biết và bị hấp dẫn bởi những lời hứa lợi nhuận khủng. Các nhóm lừa đảo liên tục bày ra đủ chiêu trò, từ gọi điện, nhắn tin qua Zalo, Telegram, thậm chí giả danh chuyên gia tài chính để dụ dỗ nạn nhân đầu tư vào những sàn giao dịch tiền số, tiền mã hoá do chúng tự lập ra. Ban đầu, chúng trả một ít lợi nhuận để tạo lòng tin, nhưng khi gom được số tiền lớn từ nhà đầu tư, các sàn ảo này lập tức biến mất, khiến nhiều người mất trắng. 

Rủi ro khi giao dịch tiền số - tiền mã hoá

Ngay cả tiền số - loại tiền được một số nước trên thế giới công nhận nếu người dân giao dịch cũng tiềm ẩn đầy rủi ro, bởi pháp luật Việt Nam không công nhận đó là tiền. Những loại tiền số như Bitcoin, Pi, Ethereum và các loại coin khác dù giao dịch trên các sàn được coi là uy tín cũng dễ bị những kẻ tội phạm xuyên quốc gia, lợi dụng chiêu bài đầu tư Bitcoin để thao túng và chiếm đoạt tài sản.

Mới đây, Toà án nhân dân TP.HCM đã xử một vụ án ‘Sử dụng mạng máy tính, viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản.’ Đối tượng chiếm đoạt Bitcoin trị giá khoảng 7 tỷ đồng, nhưng toà chỉ có thể dựa vào số tiền Việt mà chúng quy đổi (hơn 700 triệu đồng) để đưa ra mức xử lý. Đây chỉ là một trong hàng nghìn vụ lừa đảo tiền ảo vẫn diễn ra mỗi năm, nhưng do khoảng trống pháp lý, hầu hết nạn nhân không thể lấy lại khoản tiền đã mất.

Mặc dù Việt Nam chưa có một khung pháp lý cụ thể cho lĩnh vực tiền mã hóa, nhưng theo báo cáo của Chainalysis – công ty phân tích dữ liệu blockchain có uy tín toàn cầu – trong giai đoạn 2021–2022, nước ta vẫn xếp thứ ba trên thế giới về khối lượng giao dịch tiền số. Trong số này có một bộ phận không nhỏ những người tham gia theo phong trào, thiếu kiến thức chuyên sâu về thị trường. Đây chính là nhóm đối tượng mà các sàn giao dịch lừa đảo thường nhắm đến để trục lợi.

Lợi nhuận thường dễ che mờ những rủi ro tiềm ẩn. Tuy nhiên, một nhà đầu tư thông minh phải biết nhận diện và kiểm soát các nguy cơ khi giao dịch với một loại tiền chưa được công nhận, nhằm tự bảo vệ bản thân trước những biến động khó lường của thị trường và vô số mánh khoé lừa đảo hiện nay.