Báo cáo nêu rõ, công tác bảo vệ môi trường đã đạt được nhiều kết quả tích cực, vượt các chỉ tiêu quan trọng của Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII. Chỉ số phát triển bền vững của Việt Nam hiện đứng top đầu khu vực ASEAN. Đáng chú ý, Việt Nam đã vượt kế hoạch năm 2025 ở 3/5 chỉ tiêu quan trọng, bao gồm: tỷ lệ thu gom và xử lý chất thải rắn đô thị, tỷ lệ khu công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt chuẩn, và tỷ lệ che phủ rừng. Nhiều vi phạm pháp luật về môi trường đã được các ngành, các cấp tập trung đấu tranh, xử lý quyết liệt.

Tuy nhiên, Đoàn giám sát Quốc hội cũng chỉ ra nhiều tồn tại nghiêm trọng. Đáng lo ngại nhất là tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt là ô nhiễm không khí do bụi mịn tại các thành phố lớn. chất lượng môi trường tại một số đoạn sông lớn vẫn chậm được cải thiện.

Việc giải quyết của các cấp chính quyền địa phương phần lớn chỉ dừng lại ở mức yêu cầu chủ đầu tư hạn chế tác động, mà chưa đưa ra được các giải pháp căn bản hơn để giải quyết dứt điểm và triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường, khiến người dân tiếp tục bức xúc.

Về nhiệm vụ, giải pháp trung và dài hạn đến năm 2030… Đoàn giám sát của Quốc hội đề nghị cần đổi mới tư duy và hoàn thiện thể chế, chính sách về BVMT, bên cạnh đó đặc biệt quan tâm đến việc phòng ngừa, kiểm soát và ngăn chặn từ sớm, từ xa các nguy cơ gây ô nhiễm, sự cố môi trường.

Về nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, hoàn thành đến cuối năm 2026. Đoàn giám sát đề nghị rà soát, điều chỉnh các chiến lược, quy hoạch có liên quan đến bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu để đáp ứng yêu cầu “mở rộng và kiến tạo không gian phát triển mới”, tăng trưởng kinh tế 2 con số trên cơ sở bảo đảm nguyên tắc xuyên suốt không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế đơn thuần, tôn trọng quy luật tự nhiên.