Eliud Mwangi, một nông dân 63 tuổi sống tại Quận Murang’a, Kenya, đã phải vật lộn với bệnh thận mãn tính từ năm 2021. Trong suốt thời gian đó, ông thường xuyên phải di chuyển quãng đường rất dài để chạy thận hai lần mỗi tuần – một hành trình vừa tốn kém, vừa mệt mỏi, đặc biệt là khi ông luôn cảm thấy buồn nôn sau điều trị. Tuy nhiên, cuộc sống của ông đã thay đổi khi một phòng khám lưu động được đưa vào hoạt động tại địa phương.

Chiếc xe tải đặc biệt này là một phòng khám di động, được trang bị đầy đủ thiết bị y tế hiện đại, tương đương với một cơ sở điều trị cố định. Dự án do tổ chức Benacare khởi xướng nhằm cung cấp dịch vụ lọc máu cho những bệnh nhân sống xa trung tâm y tế. Với mô hình mới này, ông Mwangi chỉ cần mất 20 phút để đến nơi điều trị – rút ngắn đáng kể thời gian và chi phí đi lại, đồng thời giúp ông có thể nghỉ ngơi ngay sau khi hoàn thành quá trình chạy thận.

Theo bà Naom Monari, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành Benacare, dự án này xuất phát từ một nghiên cứu vào năm 2023 cho thấy nhiều bệnh nhân tại Murang’a phải đi trung bình 250 km một chiều để chạy thận. Từ thực tế đó, Benacare đã phát triển mô hình điều trị lưu động để giải quyết khoảng cách địa lý và nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ y tế. Xe tải hiện tại có thể điều trị cho ba bệnh nhân cùng lúc và thực hiện tối đa 144 ca chạy thận mỗi tuần, tương đương với việc hỗ trợ lên đến 72 bệnh nhân nếu hoạt động liên tục ngày đêm.

Đơn vị lưu động được trang bị máy lọc máu thẩm phân hiện đại, hoạt động hiệu quả hơn so với máy truyền thống. Bác sĩ Jonathan Wala – Chủ tịch Hiệp hội Thận Kenya – đánh giá cao lợi ích của dịch vụ này như giúp giảm tải cho các bệnh viện đông đúc và cắt giảm chi phí đi lại cho bệnh nhân. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra một số hạn chế như khó xử lý các trường hợp khẩn cấp, chi phí vận hành cao và thách thức trong xử lý chất thải y tế.

Dù còn một số khó khăn, dịch vụ chạy thận lưu động này hoàn toàn miễn phí cho những người đã đăng ký chương trình bảo hiểm y tế quốc gia hoặc tham gia bảo hiểm Kang’ata Care do chính quyền quận Murang’a cung cấp. Theo bà Monari, việc đưa dịch vụ y tế đến gần người dân hơn sẽ góp phần cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống cho những bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính, vốn đã chịu nhiều thiệt thòi do điều kiện địa lý và kinh tế.

Theo thống kê từ Hiệp hội Thận Kenya, năm 2021 có hơn 5.500 người cần chạy thận trong cả nước – và con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng. Vì vậy, những mô hình chăm sóc y tế linh hoạt như thế này đang trở thành một hướng đi đầy triển vọng nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị ngày càng lớn của cộng đồng.