Báo cáo mới của UNCTAD nhấn mạnh tiềm năng của thị trường carbon, cho phép các tập đoàn và quốc gia bù đắp lượng khí thải nhà kính thông qua các dự án chống biến đổi khí hậu ở nước ngoài, để thúc đẩy dòng vốn vào các nước đang phát triển và giúp tăng cường phát triển bền vững. Theo báo cáo mới của UNCTAD, các nước kém phát triển có tiềm năng xây dựng những dự án có lượng phát thải tương đương 70% lượng khí thải CO2 từ ngành hàng không toàn cầu năm 2019 hoặc khoảng 2% lượng khí thải toàn cầu...nhưng cho đến nay các quốc gia này mới sử dụng được 2% tiềm năng hiện có.

Trong khi đó, 45 quốc gia được gọi là kém phát triển nhất đang phải đối mặt với những rào cản đáng kể trong việc tiếp cận thị trường carbon toàn cầu do nền kinh tế của họ nhỏ hơn và khó khăn trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.

Năm ngoái, giá trị thị trường của tín chỉ carbon từ các nước kém phát triển nhất chỉ khoảng 403 triệu USD. UNCTAD chỉ ra rằng, con số này chỉ chiếm khoảng 1% tổng viện trợ phát triển song phương và còn rất xa so với con số 1.000 tỷ USD mà những nước kém phát triển nhất ước tính cần hàng năm để đạt được mục tiêu phát triển bền vững của LHQ vào năm 2030.

Trong khi đó, tại nhiều nước, hoạt động mua bán tín chỉ carbon cũng đang thúc đẩy các giải pháp của các dự án xanh. Công ty Bern tại Kenya chuyên sản xuất nhiều loại bếp nấu ăn sạch đang sửu dụng tín dụng carbon để giúp tăng cường phân phối các sản phẩm đến các gia đình có thu nhập thấp trong khu vực. Mục tiêu của công ty là tiếp tục sản xuất bếp nấu ăn tiết kiệm năng lượng hơn để giúp làm chậm quá trình phá rừng và giảm lượng khí thải.Tại quận Kembu của Kenya...một số công nhân đồn điền trà đã thay thế bếp nấu truyền thống bằng bếp nấu Bern. Nhiều người dân đã cảm thấy lợi ích của mô hình bếp mới như gia đình cô Loice Wanjicu đã sử dụng bếp trong 5 năm và cho biết giải pháp này không chỉ tiết kiệm tiền vì cô tiêu thụ ít gỗ hơn mà sự thay đổi này còn có lợi cho sức khỏe của gia đình. 

Chìa khóa để giảm lượng tiêu thụ gỗ và than củi đối với bếp nấu ăn Burn là giảm thiểu lượng nhiệt thấp phát ra môi trường, bên cạnh đó các bếp của Burn được thiết kế để tạo ra ít khói hoặc khí độc hại hơn do các lỗ thông gió thứ cấp trong ống đứng giúp đưa thêm không khí vào ngọn lửa chuyển đổi carbon bioxit thành carbon dioxit.

Ngoài những hiệu quả về tiết kiệm năng lượng, bếp ăn sạch của Burn còn được hỗ trợ giá thông qua tín chỉ carbon. Việc sử dụng tài chính xanh tín chỉ carbon giá bếp có thể xuống thấp còn 3 USD so với mức 40 – 50 USD phi thương mại.

Burn đã huy động được 37 triệu USD tài chính carbon vào năm 2022. Công ty đã sử dụng công cụ test để định lượng tín dụng carbon từ các dự án bếp nấu bằng cách so sánh mức tiêu thụ gỗ của một gia đình giữa bếp nấu truyền thống và bếp nấu Burn, sau đó chuyển đổi nhiên liệu tiết kiệm được thành hàng tấn CO2. Hơn 3 triệu bếp sạch đã được Burn cung cấp cho các gia đình trên khắp Kenya. Hiện Kenya chiếm khoảng 1/4 tín dụng carbon được giao dịch ở Châu Phi và đang hy vọng sẽ trở thành hình mẫu cho tham vọng giao dịch carbon của Châu Phi./.