(ANTV) - Tôi có theo dõi chương trình trao đổi của các đại biểu Quốc hội tại các phiên họp toàn thể trên hội trường về vấn đề chương trình (CT) và sách giáo khoa (SGK). Là người đã tham gia nhiều lần biên soạn CT và SGK, tôi ngạc nhiên trước một vài ý kiến cho rằng: Bộ GD&ĐT có vẻ đã chưa làm tròn trách nhiệm quản lý nhà nước khi không thực hiện biên soạn một bộ SGK của Bộ. Nhà nước xã hội hóa để các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn SGK, nhưng Nhà nước vẫn phải giữ vai trò chủ đạo…
Tôi hiểu Nhà nước ở đây là Chính phủ, cụ thể là Bộ GD&ĐT. Tôi cũng hiểu ý kiến nêu như thế là để yêu cầu Bộ GD&ĐT đứng ra tổ chức biên soạn một bộ SGK theo ngân sách nhà nước. Nghĩa là Bộ GD&ĐT phải biên soạn một bộ SGK của Bộ thì mới thể hiện đúng vai trò chủ đạo trong quản lý nhà nước.
Vì sao Bộ GD&ĐT không nên biên soạn thêm một bộ SGK nữa thì đã có nhiều đại biểu Quốc hội, nhiều người, nhiều tờ báo lên tiếng, đã nêu đầy đủ các lí do rất thuyết phục. Ở đây, tôi chỉ xin làm rõ, trong việc biên soạn CT và SGK, có phải Bộ GD&ĐT chưa làm tròn trách nhiệm hay không?
Bộ GD&ĐT thực hiện vai trò quản lý nhà nước
Trong Luật Giáo dục 2019, chương VIII đã nêu rất rõ yêu cầu Quản lý nhà nước của Bộ về CT và SGK. Cụ thể Bộ GD&ĐT: “Quy định mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục; khung trình độ quốc gia; tiêu chuẩn nhà giáo; tiêu chuẩn, định mức sử dụng cơ sở vật chất, thư viện và thiết bị trường học; việc biên soạn, sử dụng sách giáo khoa, giáo trình; việc thi, kiểm tra, tuyển sinh, liên kết đào tạo và quản lý văn bằng, chứng chỉ; việc công nhận văn bằng do cơ sở giáo dục nước ngoài cấp được sử dụng tại Việt Nam.” ( Mục 4. Điều 104)
Như thế, đối chiếu với quy định vừa nêu của Luật Giáo dục, có thể thấy ít nhất hai điểm:
Thứ nhất, về quản lý nhà nước, Luật Giáo dục không hề quy định Bộ GD&ĐT phải đứng ra tổ chức biên soạn một bộ SGK.
Thứ hai, trong thời gian qua, Bộ GD&ĐT đã thực hiện rất đầy đủ các yêu cầu về quản lý nhà nước nêu ở mục 4. Từ tổ chức biên soạn, thẩm định CT giáo dục phổ thông 2018 đến việc, quy định các yêu cầu về biên soạn SGK và các tiêu chí đánh giá SGK (Thông tư 33) hết sức chặt chẽ.
Trong lần đổi mới này, CT giáo dục mới là yếu tố pháp lý quan trọng nhất, mang tính pháp lệnh, SGK chỉ là các học liệu.
Vai trò quản lý nhà nước của Bộ GD&ĐT được thể hiện ở các nội dung như:
Chủ trì xây dựng CT, thẩm định và ban hành, thực hiện triển khai CT là quan trọng nhất. Đó chính là việc Bộ đã giữ vai trò chủ động, chủ đạo trong quản lý nhà nước về CT;
Bộ GD&ĐT phối hợp các địa phương tổ chức lựa chọn SGK; phối hợp với các địa phương biên soạn, thẩm định và phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương; chuẩn bị thiết bị dạy học. Bộ GD&ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ và các địa phương chuẩn bị đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục;
Bộ GD&ĐT phối hợp với các địa phương hướng dẫn thực hiện CT và SGK mới. Bộ trưởng ban hành các văn bản triển khai CT giáo dục, triển khai việc đổi mới việc dạy học và kiểm tra đánh giá trong nhà trường nhằm đáp ứng yêu cầu của CT 2018; hướng dẫn xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường, bảo đảm yêu cầu thực hiện CT 2018 linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương và cơ sở giáo dục.
Có nhất thiết Bộ GD&ĐT phải viết một bộ SGK?
Tôi đã công tác trong ngành GD hơn 40 năm, trong đó có 30 năm tham gia biên soạn CT và SGK. Trải qua 3 lần đổi mới CT và SGK theo các Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quốc hội... thực sự tôi thấy chưa lần nào việc biên soạn CT và SGK lại bài bản, kĩ càng và yêu cầu cao đến mức “khổ sở” như lần này. Không chỉ áp lực từ các yêu cầu và quy định của các cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo cấp trên mà còn sự quan tâm, xem xét, góp ý của đông đảo các tầng lớp xã hội.
Việc biên soạn CT và SGK theo Nghị quyết 88 của QH đã và đang diễn ra ngày càng ổn định và thuận lợi. Tất nhiên việc đổi mới CT và SGK vẫn còn có những vấn đề cần điều chỉnh, uốn nắn; cần sự góp ý... nhưng về căn bản CT và SGK 2018 đáp ứng được những yêu cầu quan trọng được nêu trong nghị quyết 29 của TW và Nghị quyết 88 của QH.
Trong Nghị quyết 88 khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn sách giáo khoa trên cơ sở chương trình giáo dục phổ thông. Để chủ động triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ GD&ĐT tổ chức việc biên soạn một bộ SGK. Bộ SGK này được thẩm định, phê duyệt công bằng với các sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân biên soạn.
Khi CT, SGK 2018 thực hiện đại trà, có ba bộ SGK đã được xã hội hóa thành công, có đủ SGK triển khai chương trình mới. Việc Bộ GD&ĐT không trực tiếp tổ chức biên soạn một bộ SGK cũng sẽ thuận lợi hơn cho việc phát triển xã hội hóa nội dung này, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các Nhà xuất bản. Chính vì vậy, Quốc hội đã có Nghị quyết 122/2020 cho phép bộ chỉ tổ chức biên soạn khi không có tổ chức và cá nhân nào biên soạn.
Có thể nói, Bộ GD&ĐT vẫn còn những hạn chế nhất định, nhưng không thể nói Bộ đã chưa làm tròn trách nhiệm trong việc quản lý nhà nước về CT và SGK.
PGS.TS. Đỗ Ngọc Thống (Chủ biên chương trình môn Ngữ văn 2018)
(ANTV) - Truy bắt người đàn ông nổ súng khi công an kiểm tra hành chính; Quảng Ngãi: mâu thuẫn sau bàn nhậu, kẻ gây án bị tạm giam; Ninh Bình khởi tố vụ án, khởi tố 7 bị can về tội “gây rối trật tự công cộng”; Giải cứu tài xế container mắc kẹt trong cabin sau tai nạn giao thông; Xử lý các trường hợp có hành vi đăng tải thông tin sai sự thật là những tin tức ANTT nổi bật 24h qua.
(ANTV) - Qua công tác điều tra, truy xét, công an phường Lý Thường Kiệt, tỉnh Ninh Bình vừa phát hiện, bắt giữ Vũ Văn Chuẩn, ở xã Nho Quan, tỉnh Ninh Bình về hành vi trộm cắp tài sản.
(ANTV) - Lực lượng chức năng và người dân tỉnh Quảng Trị vừa giải cứu thành công một tài xế xe container bị mắc kẹt trong cabin sau một vụ tai nạn giao thông.
(ANTV) - Liên quan đến vụ tai nạn lật tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long. Ngày hôm qua, lãnh đạo Công an tỉnh Quảng Ninh đã tới thăm hỏi, động viên và trao hỗ trợ cho cháu Hoàng Nhật Minh (10 tuổi), một trong những nạn nhân may mắn sống sót trong vụ việc nghiêm trọng này.
(ANTV) - Những ngày này, cả nước tổ chức trang trọng, thiết thực, hiệu quả các hoạt động kỷ niệm ngày Thương binh – Liệt sĩ 27/7. Hàng triệu trái tim hướng về những địa chỉ đỏ với nhiều việc làm ý nghĩa như: viếng nghĩa trang liệt sĩ ; thăm hỏi, tặng quà các gia đình thương binh, liệt sỹ tại các địa phương và trung tâm điều dưỡng người có công…
(ANTV) - Ít nhất 14 người, trong đó có phụ nữ và trẻ sơ sinh, đã thiệt mạng trong một vụ phục kích vũ trang nhằm vào một xe chở khách đang trên đường trở về từ phiên chợ hàng tuần tại khu vực Bokkos, bang Plateau, miền Trung Nigeria.
(ANTV) - Sau khi vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, lực lượng Công an xã ở TP Hà Nội đã tích cực phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông lập chốt kiểm soát vi phạm giao thông và trật tự xã hội trên các tuyến đường trọng điểm. Điều này vừa nâng cao ý thức cho người dân khi tham gia giao thông, vừa là biện pháp răn đe rõ rệt trong việc xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Bước đầu hoạt động này đã đem lại hiệu quả đảm bảo TTATGT trên địa bàn các xã.
(ANTV) - Vụ lật tàu tại Quảng Ninh mới đây không chỉ khiến dư luận xót xa bởi thiệt hại về người và tài sản, mà còn gây phẫn nộ khi trên mạng xã hội xuất hiện hàng loạt clip giả mạo và những hình ảnh, câu chuyện nhân vật được tạo bằng công nghệ AI với mục đích câu view, like.
(ANTV) - Ngân hàng Trung ương Nga đã lần thứ 2 liên tiếp hạ lãi suất cơ bản với mức giảm lần này là 2 điểm phần trăm, do lạm phát giảm nhanh hơn dự kiến và tăng trưởng nhu cầu nội địa có phần chậm lại. Điều này được nêu trong thông cáo báo chí của cơ quan quản lý sau cuộc họp của hội đồng quản trị.
(ANTV) - Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky ngày 25/7 đã ký ban hành luật gia hạn tình trạng thiết quân luật và lệnh tổng động viên thêm 90 ngày, đến ngày 5/11. Hai dự luật này đã được Quốc hội thông qua từ giữa tháng Bảy.
