Cùng đến Kyrgyzstan để tìm hiểu một giải pháp xây dựng thân thiện với môi trường mà ưu điểm của nó chính là sử dụng vỏ trấu. Mô hình này bước đầu cho thấy hiệu quả về mặt kinh tế, đặc biệt phụ hợp với điều kiện thu nhập và nhu cầu xây dựng nhà bền vững tại địa phương.

Thoạt nhìn, ngôi nhà đang xây dựng của ông Akmatbek Uraimov ở thành phố Kyzyl-Kiya, tỉnh Batken, miền Nam Kyrgyzstan trông không khác những công trình thông thường. Tuy nhiên, điểm đặc biệt nằm ở vật liệu xây dựng: những viên gạch làm từ vỏ trấu. Trước khi đưa ra lựa chọn này, ông Uraimov đã cân nhắc nhiều loại vật liệu truyền thống, nhưng cuối cùng quyết định sử dụng gạch vỏ trấu bởi giá thành hợp lý mà vẫn đảm bảo chất lượng và khả năng cách nhiệt.

Loại gạch đặc biệt này được phát triển bởi anh Nursultan Taabaldyev, người địa phương ở Batken. Thành phần mỗi viên gạch gồm 60% vỏ trấu, trộn cùng đất sét, một lượng nhỏ xi măng và chất kết dính. Hợp chất silica tự nhiên trong vỏ trấu giúp viên gạch đạt độ bền tương đương gạch xi măng. Ý tưởng này bắt nguồn từ những ngày thơ ấu theo cha làm nghề mộc, và trong vòng 5 năm qua, anh Taabaldyev đã góp phần xây dựng hơn 300 căn nhà bằng loại gạch thân thiện môi trường này.

Việc sử dụng vỏ trấu không chỉ giúp tận dụng phụ phẩm nông nghiệp thường bị vứt bỏ hoặc đốt gây ô nhiễm, mà còn có khả năng cách nhiệt tốt, giúp tiết kiệm chi phí sưởi ấm trong mùa đông. Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới, ngành xi măng là nguồn phát thải 8% lượng khí CO₂ toàn cầu. Do đó, sáng kiến sản xuất gạch từ vỏ trấu không chỉ góp phần giảm lượng xi măng sử dụng mà còn tận dụng lượng trấu dồi dào ở Batken – nơi chiếm tới 1/3 sản lượng gạo của Kyrgyzstan.

Người dân địa phương cũng ghi nhận hiệu quả của việc tận dụng phụ phẩm nông nghiệp, thay vì để lãng phí hoặc gây ô nhiễm môi trường. Với kế hoạch công nghiệp hóa quy trình sản xuất, mở rộng sang các nước láng giềng như Kazakhstan, và thử nghiệm làm gạch từ lau sậy và rơm, anh Nursultan Taabaldyev đang góp phần mở ra hướng đi mới cho ngành xây dựng. Từ phụ phẩm nông nghiệp, một thế hệ vật liệu mới thân thiện môi trường đang hình thành, mang theo khát vọng sáng tạo và cam kết bảo vệ hành tinh xanh.