Năm 2020, đại dịch COVID-19 khiến nhiều nghĩa trang công cộng phải đóng cửa nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Lệnh cấm tụ tập đồng nghĩa với việc những người trồng hoa cúc vạn thọ (Cempasúchil) – loài hoa gắn liền với các nghi lễ tưởng niệm truyền thống – mất đi gần như toàn bộ nguồn thu, khi không thể bán hoa cho các sự kiện và nghi thức Ngày của Người chết.

Tại trang trại San Juan Diego Ranch, Adriana Moya cùng chị gái là Ana Elvira đã nảy ra một ý tưởng táo bạo: mở cửa cánh đồng hoa để đón du khách. Họ mời mọi người đến tham quan, chụp ảnh, mua hoa và tận hưởng không khí lễ hội. Ý tưởng khởi đầu từ một bài đăng trên Facebook cá nhân với chỉ khoảng một nghìn người theo dõi, nhưng lại nhanh chóng thu hút sự chú ý, biến nơi đây thành điểm đến nổi tiếng giữa mùa dịch.

Adriana Moya – người đồng sáng lập nông trại hoa Rancho San Juan Diego – chia sẻ rằng khi đại dịch bùng phát, họ gần như đứng trước nguy cơ mất trắng cả vụ mùa. Chính sự sáng tạo và tinh thần không bỏ cuộc đã giúp hai chị em biến khủng hoảng thành cơ hội. Giờ đây, khi đứng giữa cánh đồng hoa cúc vạn thọ rực rỡ, Adriana không giấu nổi niềm tự hào: “Tôi nhận ra rằng mình đang sống trong một thiên đường, và tôi cũng sở hữu một thiên đường riêng. Mỗi ngày, qua góc nhìn của người khác, tôi lại thấy mình yêu hơn công việc, mảnh đất quê hương, và những bông hoa quanh mình.”

Theo tín ngưỡng của người Mexico, những cánh hoa cúc vạn thọ vàng rực được tin là dẫn lối cho linh hồn người đã khuất trở về thăm gia đình trong hai ngày đầu tháng 11 – thời điểm cả đất nước tưởng nhớ những người thân yêu đã ra đi. Ông Efraín Franco, nhà nghiên cứu văn hóa đại chúng tại Đại học Guadalajara, cho biết: “Với màu vàng rực rỡ và hương thơm đặc trưng, cúc vạn thọ được coi là ánh sáng và con đường giúp linh hồn tổ tiên tìm về nhà trong dịp lễ Ngày của Người chết. Hoa này không chỉ là vật trang trí, mà còn là biểu tượng của ký ức, sự tưởng niệm và niềm tôn kính.”

Vào dịp này, người dân Mexico thường phủ hoa cúc quanh bàn thờ gia tiên, chân dung và phần mộ người đã mất, như một cách để linh hồn có thể “nhìn thấy” và “ngửi thấy” đường trở về. Một số nhà nghiên cứu cho rằng việc duy trì truyền thống này không chỉ mang giá trị tinh thần sâu sắc mà còn đóng góp lớn cho kinh tế địa phương. Ông Franco nhận định: “Ngày của Người chết không chỉ là một di sản văn hóa giàu sức sống, mà còn là một ngành công nghiệp mang lại lợi ích kinh tế đáng kể. Nếu một phong tục không tạo ra giá trị kinh tế, nó rất khó tồn tại trong xã hội hiện đại. Chính nhờ yếu tố này, Ngày của Người chết không những được duy trì mà còn ngày càng lan tỏa và phát triển mạnh mẽ hơn.”

Với người Mexico, cái chết không phải là sự kết thúc, mà là dịp để các linh hồn trở về bên gia đình. Ngày 1 tháng 11 là ngày tưởng nhớ những đứa trẻ đã rời bỏ cõi đời quá sớm, còn ngày 2 tháng 11 dành cho những người trưởng thành. Trong hương thơm nồng nàn của hoa cúc vạn thọ, mỗi gia đình lại bày biện bàn thờ, thắp nến và chuẩn bị những món ăn yêu thích của người đã khuất – như thể mời gọi họ trở về, cùng cười nói, cùng sẻ chia khoảnh khắc đoàn tụ đầy ấm áp giữa hai thế giới.