Phát biểu trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh NATO, Tổng Thư ký Rutte khẳng định: "Chúng ta gặp nhau tại một thời điểm thực sự mang tính lịch sử, với những thách thức đáng kể và ngày càng gia tăng đối với an ninh của chúng ta. Khi thế giới trở nên nguy hiểm hơn, các nhà lãnh đạo sẽ đưa ra những quyết định táo bạo để tăng cường khả năng phòng thủ tập thể của chúng ta, biến NATO thành một liên minh mạnh mẽ hơn, công bằng hơn và có sức răn đe hiệu quả hơn. Kế hoạch đầu tư quốc phòng mà các đồng minh sẽ nhất trí tại La Hay, đưa ra một mức cơ sở mới, 5% GDP, để đầu tư vào quốc phòng. Đây là một bước nhảy vọt đầy tham vọng, mang tính lịch sử và có ý nghĩa then chốt để đảm bảo tương lai của chúng ta.”

Theo thỏa thuận, mức chi tiêu 5% sẽ được phân bổ gồm 3,5% cho các nhu cầu quân sự cốt lõi và 1,5% dành cho cơ sở hạ tầng và các hạng mục liên quan như an ninh mạng. Kế hoạch này dự kiến được các nhà lãnh đạo NATO xác nhận chính thức tại hội nghị.

Ông Rutte cho biết toàn khối sẽ đầu tư vào hàng nghìn xe tăng, xe bọc thép và tăng gấp 5 lần năng lực phòng không, trong khi khẳng định không có cơ chế ngoại lệ giữa các thành viên. Tây Ban Nha từng bày tỏ lo ngại về mức chi tiêu mới, song hiện cũng đã cam kết thực hiện theo chuẩn chung.

Trước đó, mức chi tiêu 2% GDP từng được coi là chuẩn tối thiểu của NATO, nhưng nay không còn phù hợp trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt. Tổng thống Mỹ Donald Trump từng kêu gọi nâng mục tiêu này lên 5%, đề xuất sau đó được NATO điều chỉnh như hiện nay.